- Koło PZW "ZŁOTY KARAŚ"

B O L E Ń

Boleń - (Aspius aspius)
Rodzina - Karpiowate (Cyprinidae)
Woda - rzeka, ujście, jezioro
*   Drapieżna ryba karpiowata
* Wysoko ceniony przez wędkarzy
*   Mocno zbudowane ciało, duży otwór gębowy

Budowa zewnętrzna
Długie, wyciągnięte, bocznie nieco spłaszczone ciało. Głowa spiczasta, oczy małe. Szeroki, końcowo położony otwór gębowy. Nieco wysunięta szczęka dolna ma na końcu garbikowate zgrubienie, chowające się we wgłębieniu szczęki górnej. Łuski małe, 64-76 wzdłuż linii bocznej. W płetwie grzbietowej 10-11 promieni, w odbytowej 15-18. Krawędź płetwy odbytowej sierpowato wcięta. Zęby gardłowe dwurzędowe, 3.5-5.3. Ubarwienie grzbietu oliwkowozielone z niebieskawym połyskiem. Boki jaśniejsze, żółto lśniące. Strona brzuszna srebrzyście biała. Płetwy piersiowe, brzuszne oraz odbytowa są czerwonawe. Długość 50-75 cm, maksymalnie 120 cm (ciężar 12 kg).

Występowanie
W wodach płynących, w większych jeziorach i zatokach od Europy Środkowej po Ural i Morze Kaspijskie. Występuje również w południowej Skandynawii. Podgatunek Aspius aspius taeniatus jest rybą wędrowną, żyjącą w południowych rejonach Morza Kaspijskiego. Blisko spokrewnionym gatunkiem jest Aspius vorax występujący na terenie Syrii w górnym dorzeczu Eufratu.

Tryb życia
Młode ryby żyją w małych stadkach, w pobliżu brzegów. Rosnąc stają się coraz bardziej samotnikami, trzymającymi się nurtu rzeki. Tarło od kwietnia do czerwca, U samców występuje wysypka tarłowa. Bolenie żyjące w jeziorach i przymorskich zalewach wstępują na tarło do wpadających doń rzek. Złożenie ikry poprzedzone jest gwałtowną gonitwą i zalotami samca i samicy. Jaja składane są na żwirowatych ławach w silnym prądzie wody. Samica o ciężarze 2-3 kg złożyć może 80 000-100 000 ziaren ikry, która przyczepia się do kamieni. Okres inkubacji wynosi 10-17 dni. Dojrzałość płciową uzyskują w 4-5 roku życia. Jeśli chodzi o warunki bytowania to bolenia należy szukać wszędzie tam gdzie są stada uklei czy innej drobnicy. Świetnie czuje się w wartkim nurcie przy kamienistych opaskach, za zalanymi tamami, na przelewach, przykosach itp. Czyli warto odwiedzić te miejsca, w których woda przyspiesza na skutek zalanych przeszkód, kamienistych raf czy zatopionych drzew. Często bolenie patrolują tak zwane wsteczne nurty, które obfitują w ukleje. Dodatkowo bolenia łatwo jest zlokalizować po bardzo widowiskowym sposobie żerowania. Jeśli gdzieś nad wodę wyskakują małe rybki a za nimi z impetem, pluskiem i  hałasem potężna ryba  to prawdopodobnie jest to właśnie „Rapa”. Ten gatunek ma to do siebie, że wykorzystuje swą niezwykłą szybkość i dynamikę a żeruje tuż pod powierzchnią wody stąd bardzo często zdradza swoje miejsca „ucztowania”.

Odżywianie
W okresie młodzieńczym - różne gatunki drobnych, zwierzęcych organizmów. W wieku starszym - ryby, żaby, ptaki wodne i małe ssaki (gryzonie).
Boleń początkowo odżywia się skorupiakami i larwami owadów jednak dość szybko  zmienia swoje menu na narybek. Już po osiągnięciu 10 cm długości zaczyna interesować się drobnicą. Dorosłe osobniki gustują szczególnie w uklejach, płociach, ciernikach czy krąpiach. Rzadko kiedy interesuje je inna forma pokarmu niż drobnica. Najczęstszymi kąskami są 5- 10 cm ukleje i inne smukłe rybki.

Ciekawostki
Inne, czasami całkowicie zapomniane nazwy bolenia to rap, rapa, bielec, fat, fatynka, bolonek, cięga.

Wymiar ochronny: do 40 cm
Okres ochronny: od 1 stycznia do 30 kwietnia
Inne limity: 3 szt
Zgodnie z Regulaminem Amatorskiego Połowu Ryb PZW - dobowy limit połowu (łącznie z karpiem, lipieniem, pstrągiem potokowym, amurem białym, sandaczem, szczupakiem i brzaną).

Boleń jest rybą wysoko cenioną przez wędkarzy. Łowiąc go na spinning stosuje się zarówno małe błystki obrotowe, jak i wahadłowe. Przy połowie bolenia metodą muchową używa się dużych suchych lub mokrych much ze skoczkami. Powinny być uzbrojone solidnymi hakami i imitować małe rybki.